Eflani İlçesi Saçak Köyü
Eflani İlçesi Saçak Köyü Bilgileri

Saçak köyü 7 km kuzeyinde yer almaktadır. Ova grup yolunun Bostancılar içinden ayrılan yoldan ulaşılan Saçak Köyüne Seferler ve Keçioğlu mahallesinden de ulaşılmaktadır. Saçak Köyü Merkez Osmanağa, Eyübolğu, Murat ve Keçiğlu mahallelerinden oluşmaktadır. Kuzeyde Çember tarla , Çukurtarla, Sarayarkası ve Yukarı Harman Kıranının güneye bakan yüzünde kurulu olan merkez Osmanağa mahallesi açık bir arazi üzerindedir. Güney taraflarında Bekirin geçidi denilen düz tarlalıklar yer alır. Okul kapalı olup eğitim taşımalı olarak devam etmektedir. Eflani'nin , eski ve divan köylerinden olan Saçak Köyünde 1969 yılından tamir edilen kadrolu bir Cami vardır. Halkının büyük bir bölümü göç etmiş olduğundan Murat mahallesi başındaki Türbede yapılan Hıdırellez kutlamaları ve bayram gelenekleri kalkmıştır. Köyde kalanlar tarım ve hayvancılık yapmakta olup, geneli emekli kesimidir. 28 haneden oluşan Osmanağa mahallesinde, 14 hane açık vaziyettedir. Köy halkı , Yukarı Harman , Pürlük ve Cevizindibi gibi yerlerde sohbet ederler. Ayrıca Eflani ve Saçak yöresinin manevi mimarlarından olan merhum Molla İbrahim Hocaefendi bu köydendir. Said-i Nursi'nin Risalelerini yazan Molla İbrahim Hoca Efendi, sayıları 1000'i geçen talebeler okutmuş ve bu talebeler çevre köylerde yıllarca fahri imamlık yapmışlardır.

Merkez Osmanağa mahallesi 14 hane açık olmak üzere 28 hane , Murat mahallesi 5 hane açık olmak üzere 16 hane , Eyüboğlu mahallesi 12 hane açık olmak üzere 18 hane, Keçioğlu mahallesi de 4 hane açık olmak üzere 10 hanedir. mahalleleri ile birlikte Saçak Köyü toplam 74 hane civarında olup 36 hane açık vaziyettedir.

Merkezin 1 km doğusunda yer alan Keçioğlu mahallesi doğuya meyilli bir arazi üzerinde olup seferler köyü ile karşı karşıyadır.
Merkezin güneydoğusunda yer alan Eyüboğlu mahallesi, batıda Çatal Çam, güneyde Kirendibi, doğuda Pössöğütlüğü gibi düz ve açık arazi ile çevrilidir. Mevlit ve cemiyet toplantıları için mescit hükmünde köy odası vardır. Aynı zamanda bu mahalle Ahçılar'ı ile meşhurdur.
Merkez mahallenin 2 km doğusunda yer alan Murat mahallesi halk arasında Kocakulak köyü olarak bilinir. Batıda Çal,kuzeyde Karaçam ormanlığı ile çevrili olan Murat mahallesi, mahalle içinden geçen derenin iki tarafında kurulu olup , öte geçe, beri geçe diye ifade edilir.

Adların Kaynağı Ve Tarihçe

Saçak Köyünde Türk döneminden önceki medeniyetlere ait yerleşim alanları ve yer adları vardır. Nitekim Örenler, Saray , Aslan yokuşu gibi yer adları ile yakından gözlemlediğim bu yerlerdeki kalıntılar göz önüne alındığında, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim yeri olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim Saçak ile Kabalar mahallesi arasındaki, üzerinden Eflani'nin görüldüğü Asarlık tepesi, eski medeniyetlere beşiklik etmiştir. Ancak bilimsel bir araştırma yapılmadan her hangi bir medeniyete olduğu ait olduğunu söylemek yanlış olur. Normalde bir Hisar olan Asarlık için Ahmet Gökoğlu, " Osmanlı dönemine aittir" 586 demektedir.Ancak yakından incelendiğinde, Asarlığın Osmanlıdan daha önce savunma amaçlı yapılmış bir Hisar olduğu, Osmanlı döneminde de bu amaca yönelik yenilenerek kullanılmış olduğu anlaşılacaktır. Üst bölümünde sur kalıntıları belli olan Asarlığın son bölümü Osmanlıya ait olmakla birlikte ondan önce, Roma ve Bizans gibi medeniyetlerin izleri görülmektedir. Bu duruma göre Saçak, Seferler,Kabalar ve civarında bir dönem önemli yerleşmeler olmuştur. Nitekim Anadolu'nun her yerinde olduğu gibi Eflani ve köylerindeki Ören, Viran, Asar gibi adlar, bölgede Türklerin gelmesinden önce bulunan Bizans devletindeki kargaşanın köy ve kasabalara olan etkisinden halkın göç etmesi sonucu kalan adlardır. Bilindiği gibi 1071 Malazgirt savaşından sonra Anadolu'ya giren Oğuz boyları Bizans'ın terk ettiği köy ve kasabalara yerleşmişlerdir. Göç, kargaşa ve savaşlar neticesinde Bizans köyleri viran olmuştur.
Çobanoğullar ve Candaroğullarından sonra Osmanlı hakimiyetine geçen Saçak Köyü halkının buraya hangi tarihte geldikleri bilinmemektedir. Ancak 1530 yılından önce gelerek yerleştikleri kesindir. Nitekim 1530 yılı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu defterindeki Bolu sancağı haritasında, bugünkü yeri üzerinde bulunan Saçak Köyü , aynı tarihli defterin muhasebe kayıtlarında da mevcuttur. 1530 yılı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu defteri kayıtlarında 73 hane olan Saçak Köyünde ayrıca, 7 mücerret (yalnız tek) bulunmaktadır. Hasılı, yani yıllık geliri 5411 akçe olan Saçak Köyü Padişah hassıdır.587

1530 yılından sonra Saçak Köyü hakkında bir diğer kaynakta 1730'lu yıllarda buraya gelen Uluslu İbrahim Hamdi efendidir. İbrahim Hamdi efendi şöyle demektedir. "saçak'a doğru kayabaşına giderken değirmen kurbinde bir mermer ruhamdan aslan olmağla tarla kenarında durur, ahalisinin zuumu(yanlış inancı) şu dur ki ; Hz. Ali ol tarafa geldiklerinde , arslan askere mütearız olmağla Hz. Ali'nin bedduasına mazhar olup taş olmuştur.

Andan müezzin karyesinin mukabelesinde bir mâmül tepe vardır ki hayli balâter(yüksek) ol mağla kazanın ekser mahalleleri görünür ve ol taraflarda pâk ve latif ab-ı zulâle benzer (hoş tatlı latif su) pınarlar olup ekser hanelerin önünden cereyan ider.andan kayabaşından ova yüzü kazasına gidülür. Üç tariki vardır. Biri şark(doğu) taraftan sarıoğlu köyü mukabelesinde ve ortası kayabaşı olup cadde ve bir vasi araba işler yoldur. Ve biri dahi bedil'den , bedil yaylağından gezkayadan poyra nam çiftlik kürbinden ovacuma'sına inilür. Gayri tarik yoktur…"588 İbrahim Hamdi Efendinin bahsettiği mermerden Arslan Taşı, Eyüboğlu ile Saçak arasındaki Bekirin geçidi denilen mevki yakınlarında kırık vaziyette durmaktadır. İbrahim Hamdi, bu Arslanın, Hz.Ali'nin askerlerine karşı geldiği ve onun bedduasını alıp taş olduğu şeklindeki halk inancı için "halkın zuumu", yani batıl inancı demektedir. Nitekim Hz.Ali'nin buralara kadar geldiğine inanıldığı gibi bu inanca yönelik bir çok söylenti vardır. Bunlardan biri Safranbolu'nun Dana köy yakınlarındaki bir suyun başındaki taşta Hz.Ali'nin atının ayak izleri olduğu , bir diğer söylenti ise Pınarbaşı'nın Ayahna yöresindeki Haçat kayasındaki izlerinde Hz.Ali'nin atının ayak izleri olduğu şeklindedir. Bu gün Eflani'de unutulmuş olsa da Saçak Köyündeki Arslan heykeli için söylenenlerde bunlardan biridir. Ancak bunların hepsi birer efsane ve söylentiden ibarettir. Çünkü Hz.Ali buraya hiç gelmemiştir.

Saçak Köyü bugün bir köy olmakla birlikte Osmanlı döneminde geniş bir alanı kapsayan divan köyüdür. Nitekim 1530 yılında 73 hane iken 1897 yılında 54 hane civarında bir köy olması, Saçak divanından bazı köylerin ayrıldığı ile açıklanabilir. Seferler köyü bunlardan biridir.
Saçak adı dışındaki mahalle adlarının şahıs ve aile adlarından geldiği açıktır. Ancak Saçak adı daha önce ifade ettiğimiz gibi geniş bir alanın adıdır. Bilindiği gibi 1071 Malazgirt harbinden sonra Anadolu'ya giren oğuz boyları boy, oymak, aşiret, cemaat şeklinde gruplar halinde ilerleyerek Bizans'ın terk ettiği yerlere yerleşmişlerdi. Eflani ve çevresi bu dönemde yoğun Türkmen göçüne sahne olmuştur. Saçak adı da diğer Türkmen taife yada oymaklarına nazaran adına daha az rastlanan "Saçıklı" Türkmen oymağından gelmedir. Nitekim Çukurovadaki Beydili, Karalar, Karahacılı, Çimeli, Avşar gibi oymaklar arasında "Saçıklı" oymağıda bulunmaktaydı. X

Meseleyi senaryolaştırarak izah etmek gerekirse Anadolu'ya giren Saçıklı Türkmen oymağı ikiye bölünmüş, bir grup güneye giderken, diğer grup kuzeye yönelerek Eflani havalisine yerleşmiştir. Saçak adının, "Saçıklı" Türkmen oymağından zamanla Saçak şeklini aldığından şüphe yoktur.Bu duruma göre hem Saçak adı hem de halkı Saçıklı adındaki Türkmen oymağına dayanmaktadır.

Nüfus

H.937 M.1530 yılı 590
Hane : 73 T.Nüfus:449

H.1314 M. 1897 yılı 591
Hane: 54 Nüfus :235

1940 1950 1960 1970 1985 1997 2000
KADIN 212 224 254 226
ERKEK 143 169 184 159
TOPLAM 355 393 348 385 332 159 122
2004 yılı itibari ile açık kayıtlar toplamı:1374
2004 yılı itibari ile kapalı kayıtlar toplamı:1437 kişidir.

 
Bugün 3 ziyaretçi (5 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol