Eflani İlçesi Halkevli Köyü
Eflani İlçesi Halkevli Köyü Bilgileri

Halkevli Köyü Eflani'nin 5 km doğusunda,Kayanarcı boğazının kuzey yakasında yer almaktadır.Halkevli Köyü merkez,Çemeş,Ortakçı ve Cingöz olmak üzere dört mahalleden meydana gelmektedir.Halkevli merkez mahalle, kuzeyde Bakacak ormanlığı eteğinde güneye meyilli bir arazi üzerinde kuruludur.Güney ve Güneybatı bölgeleri Sele yanı,Kaynarcı boğazı gibi Karacapınar altına kadar uzanan geniş ve düz bir araziye sahiptir.Halkevli merkez mahalle 40 hane civarında olup 35 hanesi açıktır.Kadrolu bir Camii vardır.Gennçeler Olukbaşında, ihtiyarlar ise Cami önünde sohbet ederler.Rivayete göre Köy camiini Canbazgil sülalesinden Abduşoğlu ailesinin yaptırdığı söylenmektedir.Bayramlarda Camide toplanarak misafirlere ikram ederler.Kandillerde ise Baca tüttürmek ve bu geceleri anmak için su, yani saç cizlemesi yaparak konu komşuya dağıtırlar.Yakın zamana kadar uygulanan bu gelenek şimdi unutulmuştur.
Kara Murat Türbesi ve Çamlık ormanı eteğinde,hafif meyilli bir arazi üzerinde bulunan Çemeş mahallesi, 20 hane civarında olup,14 hane açık vaziyettedir.Kışlık odun ihtiyacını köy korusundan karşılayan mahalle, Halkevline 1,5 km uzaklıkta iken,doğusundaki Aşağı Mülayimin hemen yanındadır.
Çemeş mahallesi ile Halkevli arasındaki Kır Tarlalığı ve yukarı bölgedeki Ören mevkiinin eteğinde bulunan Cingöz mahallesi 10 hane civarında olup,7 hane açık vaziyettedir. Çemeş ve Cingöz mahallelerinde birer Cami bulunmaktadır.
15 hane açık olmak üzere 20 hane civarında olan Ortakçı mahallesi kuzeyde Ortakçı gölet'i Fedimecüğün Türbesi, Çamlık, doğuda Çakılköy ve Yayla tepesi eteğinde güneybatıya meyilli bir arazi üzerinde kuruludur.Mahalle içinde kitabesi silinmiş eski bir çeşme bulunmaktadır.Kadrolu bir Camii olan ortakçı mahallesi, rivayete göre Recepbeyoğulları denilen bir soydan çoğalmıştır.Recepbeyoğlunun ise bu bölgeye yerleştikten sonra yanına bir ortak aldığı ve mahallenin adının buradan kaldığı söylenmektedir.Halkevli ve Mülayim köylerini gezdiğim 21 ağustos 2004 tarihinde oldukça güzel bir gündü.Herkes harmanını kuymuş ufak tefek işlerle uğraşıyorlardı.

Adların Kaynağı ve Tarihçe

Halkevli adı,sanıldığı gibi evlerin halka şeklinde olduğundan yada cumhuriyet döneminde işlev gören Halkevlerinin bulunduğundan gelmemiştir.Çünkü Halkevli köyü Eflani'nin eski köylerinden biridir.1530 yılı muhasebe kayıtlarında ve bu tarihteki Kastamonu Sancağı haritasında bugünkü yeri üzerinde "Halka-havli" olarak geçmektedir.Bilindiği gibi Halka;yuvarlak, daire ve çember anlamına gelmekle birlikte, Arapça "halaka" kelimesindendir.Böyle olmakla birlikte Tekkelerde dervişlerin zikir esnasında daire biçimini alması manasına da gelen bir tabirdir.512
"Havli" ise döndüren, dönen anlamındadır.Bu duruma göre Halkahavli, dervişlerin zikir için halka döndürdüğü anlamına gelmekte olup,köyde bir tarikata ait tekke olduğunu akla getirmektedir.Ancak köyün, Halka-havli olarak geçtiği 1530 yılı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu defterindeki kayıtlarda ve sonraki Osmanlı kayıtları ile söylentilerde bu köyde bir Tekke yada zaviye bulunmamaktadır.Bu duruma göre,örneğin Alacaatlı adının harf düşmesi yada kayması ile Alaçat,Akçakilisenin Akçakese şekline dönüştüğü gibi, Alka-evli adı zamanla Halkahavli ve Halkevli olmuştur.Alkaevli ise,"Oğuz Han'ın Gün-han oğullarına dayanmakta olup,Oğuzların Bozoklar kolundan bir boy adıdır

Halkevli köyü sakinleri, Anadolu'da diğer Türk boylarına nazaran daha az rastladığımız Alkaevli adındaki Oğuz boylarından biridir 514 ve zamanla Halkevli şekline dönüşmüştür.Halkevli köyünün mahallesi olan Çemeş adı ise büyük bir ihtimalle gene Oğuz boylarından Çemekli cemaati yada Çemekli obasından kaynaklanmaktadır.Nitekim Osmanlı döneminde Suriye, Hama sancağı, Berin Nahiyesine yerleştirilen Abalı oymağına bağlı obalar arasında Çemek oymağı da bulunmataydı.

Çemeş adı bir Türkmen olan Çemek ten kalmış olmalıdır.Halkevli ve civarının tarihçesi ise Eflani ve Havalisinde bulunmuş medeniyetlerin gelişmeleri ile ilgilidir.Köy civarındaki yer adları ve kalıntılara bakıldığında Bizans döneminde bir yerleşim yeri olduğu açıktır.Nitekim köy civarında Örenler ve Çakıl gibi yerleşim alanlarında bina kalıntıları görülmektedir.Yer adları ile ilgili yerleri yakından gezdiğim ve araştırdığımda, şu anda tamamen dağıtılmış vaziyette olan bir kiliseye ait sütunlar,sütun başlıkları ve altlıkları ile çiçek ve haç motifli taşlar Bizans dönemine aittir.Ayrıca Kampa diye bir mevki bulunmaktadır.Kampa,Kayseride eski bir kasaba adı olduğu gibi, Helen dilinde "kıvrımlar,dönemeçler" anlamına gelmektedir.516
Belki de bu bölgede Bizans döneminde, Kampa adında Kilisesi olan, düzenli bir köy bulunuyordu.1071 Malazgirt harbinden sonra Anadolu'ya giren Oğuz boylarından biri de Alkaevli boyudur.

Ancak Alkaevli yani Halkevli halkının buraya hangi tarihte yerleştikleri bilinmemekle birlikte 1530 yılından önce gelip yerleştikleri kesindir.Nitekim Halkevlindeki, Köseler çayırı,Balaban Köyü gibi yer adları birer oymak ve bey adlarıdır.Türk yerleşmesi döneminde Eflani, konar-göçer Türkmen gruplarının güzergahı olmuştur.Bu ve buna benzer Türk boy ve bey adları Türk yerleşmesi sürecinden kalmadır.Halkevli Köyü 1530 yılı muhasebe kayıtlarında Eflani'nin Daday'a bağlı tarafında yer almaktadır.Aynı tarihli defterin Kastamonu Sancağı haritasında Tatay kazası sınırları içerisinde "Halka-havli" olarak bugünkü yer üzerinde yer alan köy, o dönem 40 hanedir.Hasılı (Yıllık Geliri) ise 3718 akçe ile timarlı sipahi hassıdır.517
Halkevli köyü 1953 yılında Daday'dan Eflaniye geçmiştir.

Nüfus

H.937-M.1530 yılı.

Hane :40 T.Nüfus :249

H.1314-M.1897 yılı.518
Hane:56 kadın:131 Erkek:132 Toplam:263


1940 1950 1960 1970 1985 1997 2000
KADIN 255 250 267 287
ERKEK 162 200 230 198
TOPLAM 417 450 497 485 501 325 300

2004 yılı itibari ile açık kayıtlar toplamı:1187
2004 yılı itibari ile kapalı kayıtlar toplamı:1107 kişidir.

Kaynak: H. Lütfi Ersoy'un hazırlamış olduğu Eflani'nin Tarihi ve Köyleri kitabı

 
Bugün 1 ziyaretçi (5 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol