Eflan İlçes Ovaşeyhler Köyü
Eflani İlçesi Ovaşeyhler Köyü Tarihi

Ovaşeyhler Köyü, Eflani'nin 28 km. kuzeybatısında ova bölgesinde yer almaktadır. Yerleşim alanı bakımından Eflani'nin en büyük köyü, hane ve nüfus bakımından en kalabalık köylerinden biridir. Ovaşeyhler Köyü'nde halkın büyük bölümü göç etmiştir.
Ovaşeyhler Köyü, Bedil, Afşar Yaylaları'nın son bulduğu Kez Kaya'nın batıya bakan eteğinde kurulu olan Gemicioğlu ve Sıddıkoğlu Mahalleleri'nin bulunduğu yerden Uluyayla'ya aşılan noktadaki Karani Mahallesi arasında, kuzeyden güneye, Ovacuma'ya doğru uzanan vadinin karşılıklı yamacında geniş bir arazi üzerinde kuruludur. Ovaşeyhler Köyü,

- Gemicioğlu
- Sıddıkoğlu
- Örencik
- Siyamoğlu
- Kadıoğlu
- Fidikler
- Çaloğlu
- Karaahmetler
- Çakırosman
- Karani (Karaali)
- Çiftlik

adında toplam 11 mahalleden oluşmaktadır. Gemicioğlu ve Sıddıkoğlu Mahalleleri, ova vadisinin doğu yamacında, diğer mahalleler de batı yamacında yer almaktadırlar. Tarihi Elekler Camii ise vadinin orta yerinde bulunmaktadır. Çiftlik Mahallesi, Akçakese-Uluyayla- Eflani yol ayrımında; Karaahmetler, Karanii ve Çakırosman Mahalleleri de Uluyayla istikametinde yer alırlar. Yukarı Ova denilen kuzey bölgelerinden gelen dereler Çiftlik Mahallesi'nde birleşerek bir ırmağa dönüşür. Ova vadisini boydan boya geçen bu ırmak boyunda fevkalade verimli meyve bahçeleri, sebze bostanları bulunmaktadır. Sıcak bir iklime sahip olan bu yörede her çeşit ürün yetiştirilir.

Mahalleleri ile birlikte toplam 165 hane civarında olan Ovaşeyhler Köyü, büyük ölçüde göç vermiş olduğundan yaklaşık 100 hane kapalı vaziyettedir. 65 hane ise açıktır.
Ovaşeyhler Köyü'nün en kabalalık mahallesi olan Gemicioğlu'da 65 hane mevcut olup, sadece 5 hane açık vaziyettedir. Çiftlik 5 hane açık olmak üzere 13 hane, Örencik 7 hane açık olmak üzere 15 hane, Siyamoğlu 2 hane açık olmak üzere 5 hane, Kadıoğlu 7 hane açık olmak üzere 11 hane, Çaloğlu 2 hane, Fidikler 2 hane açık olmak üzere 5 hane, Sıddıkoğlu 9 hane açık olmak üzere 12 hane, Karaahmetler 10 hane, Çakırosman 13 hane, Karani Mahallesi ise 4 hane açık olmak üzere 12 hanedir.

Akçakese tarafından gelen Sarpdere Çayı ile Arnavut Çayı'nın buluştuğu ve Uluyayla, Akçakese, Eflani yollarının Ovacuma yoluna bağlandığı noktada yer alan Çiftlik Mahallesi'nde evler, meyve bahçeleri içindedir. Mahallenin en güzel yeri Çıkrıklı Kuyu'nun bulunduğu Çiftlik Düzü'dür. Eskiden Yukarı Ova denilen Karataş, Hacışaban, Akçakese, Ovaçalış Kutluören Köyleri'nden pazara gidenlerin toplanıp dağıldığı yerdir. Çiftlik Mahallesi'nin içinden geçen çayın doğu kenarındaki Cincivat mevkiindeki üç katlı, iki ailenin oturduğu (çatallık) evdeki ailenin biri Hacışaban köyüne, diğeri de Ovaşeyhler nüfusuna kayıtlıdır.

Çiftlik'ten ayrılan yoldan ulaşılan Sıddıkoğlu mahallesi, Kez Kaya altının kuzeye meyilli yüzünde kuruludur. Hacışaban köyü ile karşı karşıya bulunmaktadır. Sıddıkoğlu Mahallesi'nin doğusundaki Çamurlu Dere yakınlarında bulunan Yağcının Çörtesi denilen su, yaklaşık 3 km. uzaklıktaki Hacışaban Köyü'ne alınmıştır. Mahalle halkı Kıran denilen köy meydanında sohbet ederler. Okul ve cami olmayan mahallenin suyu fevkalade boldur. Mahallenin kuzeyindeki Tavşut Kayası'nda, dilimlenen elma ve armutlar, kurutularak kış hazırlığı yapılır.

Ovacuma grup yolunun batı yamacında, doğuya meyilli bir arazi üzerinde kurulu olan Kadıoğlu Mahallesi, Gemicioğlu ile karşı karşıyadır. Mahallenin batı başında Kıran, Göynük, Tavşanpınarı ve Gökçelerbaşı adlarında ormanlar olup bu ormanlarından geçen dağ yolu Uluyayla'ya kadar gider. Mahallenin güneyinde Dereboğazı denilen tarla arazileri yer almaktadır. Kadıoğlu Mahallesi girişindeki çeşme her akşam mahalle halkının buluştuğu yerdir. Çeşmenin suyu Ense-oluğu boğazından gelir. Kadıoğlu Mahallesi'nde evler genellikle ahşaptır. Hemen her evin etrafında meyve bahçeleri ve sebze bostanları vardır. Hele bu yıl (20 Ağustos'ta ziyaret ettiğim) Kadıoğlu Mahallesi'nde erik dalları, meyvesinden yerlere kadar değiyordu. Birini bulup konuşmak istedim ve
- Kimse yok mu?
diye seslendim. Yaşlıca bir hanımefendi evinin çardak penceresinden bize
- Buyrun, buyrun...
dedi. Ben de köyleri gezdiğimi, biri ile konuşmak istediğimi ve Akçakese'nin Dere Mahallesi'nden olduğumu söyledim. Güleryüzlü, cana yakın bu köylü hanımefendisi yanımıza geldiğinde ellerini öptük. Hal-hatır ederek adını sordum. Adının Fatma Tekin olduğunu söyleyerek şöyle devam etti.
- Ah, oğul ah! Köylerde kimse galmadı, herkes bi garı bi goca. Bizim adam da ineklere bakmaya getti. Hokuraya galası bi inek va bizim, bi inek, şurda otlamaya da alıya başını gidiya! Aa, uşağım. Sizin ganınız açdu, varayın gideyin iki yumurta bişürün, bi sahın yoğurt guyarın , Allah ne vediyse...
Ben zahmet etmemesini karnımızın tok olduğunu söyledim. Evinin etrafı meyvelerden dalları aşağı eğilmiş erik ağaçlarıyla dolu idi. Bize bir tepsi erik getirdi.

Ovaşeyhler Köyü'nde kapalı iki okul ve sağlık ocağı ile birii kadrolu olmak üzere 3 cami bulunmaktadır. Tarihi Elekler Camii kadrolu iken, Çakırosman ve Karani Mahalleleri'ndeki camiler kadrosuzdur.


Tarihçe

Bilindiği gibi Oğuz Han milattan önce 200'lü yıllarda (2.200 yıl önce) yaşamış bir Türk Hakanı'dır. Oğuz Han'ın evlatlarına da Oğuz Boyları denilmektedir. Oğuzlar, boy, taife, oymak, aşiret gibi gruplara ayrılmaktadır. 1071 yılındaki Malazgirt Harbi'nde Bizans Ordusu'nu yenerek Anadolu'ya giren Müslüman Türkler (Oğuz Boyları) Bizans'ın terk ettiği yerlere yerleşmişlerdir. Ovaşeyhler adı da Oğuz Boyları'ndan Şeyhlü, Şıhlu adlı Türkmen Oymağı'ndan kalmıştır. Bir bölgeye yerleşen her hangi bir oymaktan olan Türkmenler, iki ayrı yere yerleştiğinde, iki taraf da aynı ismi kullanabilirdi. Örneğin Eflani'deki Günlüce Köyü'nün eski adı Eflani Şıhlar'dır. Bu da bölgeye gelen Şeyhlü-Şıhlu Oymağı'nın ikiye ayrıldığı, Eflani'de kalanların Eflani Şıhlar; Ovaya yerleşenlerin de Ovaşıhlar adını aldığı anlaşılmaktadır. Nitekim bölgeye Ova ismi de Türkler tarafından verilmiştir. Anadolu'nun hemen her yerinde Şeyhlü Oymağı adında bir çok köy olduğu gibi, Eflani ve civarında da bu isimde köy ve yer adlarına rastlamaktayız. Bu duruma göre Ovaşeyhler adı yöreye yerleşen Şeyhlü Türkmen Oymağı'ndan kalmadır.

Ovaşıhlar Köyü ve civarının, Türkler'den önceki tarihi durumu ise kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yörede bulunan eski yerleşim alanları, bir çok höyük ve tümülüsler, tarihte önemli yerleşimlerin olduğunu göstermektedir. Ovaşeyhler Köyü'ndeki en önemli tarihi eser ise tavanı tonozlu mezar odasıdır. İki odadan oluşan mezar, tahrip edilmiştir. Yaptığım inceleme ve araştırmaya göre, kesme taştan yapılan bu mezar odasında bir ceset olduğu ve duvardaki kız resminin alındığı söylenmektedir. Duvar taşlarının yukarı çıktıkça daraltılmak sureti ile tavanı bir çember şeklinde tonozlu olan bu odadan oluşmaktadır. Mimari özelliğine göre Girit, Trakya tümülüslerine benzemekte olan bu mezar odasının milattan önce 400-500'lü (2400-2500 yıl önce) yıllara ait olduğu sanılmaktadır. Çok önemli bir şahsa ait olduğu açık olan mezar odasındaki ceset, Paflagonya Derebeyleri'nden birine ya da onlardan birinin yakınına ait olmalıdır. Bununla birlikte köy ve mahalle civarında çok sayıda eski yerleşim yerleri bulunmaktadır. Gemicioğlu Köyü'nün başındaki Kez Kaya'da olduğu söylenen gemi halkası hakkında ise kesin bir bilgi yoktur. Bilen gören de yoktur. Gemicioğlu adının da, bu derin Ova vadisinde bir zamanlar deniz olduğu ve halkın gemicilik yaptığı şeklindeki, öteden beri gelen söylentiden kalmadır. Ancak bunu şüphe ile karşılamaktayım. Zira bu vadide bir deniz olduğunu kabul edersek, Gemicioğlu Köyü'nün Kez Kaya başında olması gerekirdi. Halbuki köy, deniz olduğu söylenen alanda yer almaktadır. Ovaşeyhler ve civarında Hitit, Paflagonya, Roma ve Bizans dönemlerinde köy ve kasabalar olduğu açıktır.

Türkler dönemi ve sonrasında ayakta kalan tek yapı Elekler Camii'dir. Bir zamanlar yörenin divan camisi olan tarihi Elekler Camii'nin ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Ancak bir vakıf kaydında, Safranbolu Kazası'nın Ova Nahiyesi Köyleri'nden Şeyhler Köyü'nde, ahaliden Ömer oğlu Abdullah oğlu Ömer'in camii şerif için 1.000 kuruş nakit para vakfettiği belirtilmektedir.


Nüfus

. 1940 1950 1960 1970 1985 1997 2000
KADIN 330 424 458 466 - - -
ERKEK 264 352 391 382 - - -
TOPLAM 594 776 849 848 598 253 215


2004 yılı itibari ile açık kayıtlar toplamı : 2.122
2004 yılı itibari ile kapalı kayıtlar toplamı : 1.686 kişidir.

Miladi 1897 (Hicri 1314) yılı
Hane : 34
Nüfus : 236

Kaynak : H.Lütfi Ersoy'un hazırlamış olduğu Eflani'nin Tarihi ve Köyleri Kitabı

 
Bugün 1 ziyaretçi (6 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol